IP Subnet ve CIDR Arasındaki Fark Nedir?

IP Subnet ve CIDR Arasındaki Fark Nedir? Yeni Başlayanlar İçin Basit ve Açıklayıcı Bir Rehber

IP adresleme konusuna yeni adım atan herkesin kafasını karıştıran konulardan biri: IP Subnet ile CIDR (Classless Inter-Domain Routing) aynı şey mi, yoksa birbirinden farklı mı? İkisi de IP adreslemeyle ilgili, ikisi de sayılarla ifade ediliyor ve her ikisi de ağ yapılandırmasında önemli. Peki, aralarındaki fark nedir? Hangisi ne işe yarar? Bu yazıda kafandaki tüm soruları sade bir dille yanıtlıyoruz.

1. Önce Temelden Başlayalım: IP Adresi Ne Demekti?

Bir IP adresi (Internet Protocol address), internete veya yerel bir ağa bağlı her cihazın kimliği gibidir. Örneğin 192.168.1.1 gibi bir yapıdan oluşur. Bu adresler, cihazların birbirini bulabilmesini ve veri gönderebilmesini sağlar.

Ama milyonlarca cihazın olduğu bu dijital dünyada, adreslerin rastgele dağılması kaos yaratırdı. İşte bu noktada IP subnet ve CIDR devreye giriyor.

2. IP Subnet Nedir? (Alt Ağ Mantığı)

IP Subnet, büyük bir IP ağı bloğunu daha küçük parçalara bölme yöntemidir. Bu alt ağlar sayesinde:

• Ağ trafiği daha kontrollü olur,
• Güvenlik artırılır,
• Her departmana ya da cihaz grubuna ayrı bir ağ sağlanabilir,
• IP adresleri israf edilmeden kullanılır.

Örnek:

192.168.1.0/24 bloğu tüm ofise ait olabilir, ama sen bunu:

• 192.168.1.0/26 (yönetim),
• 192.168.1.64/26 (personel),
• 192.168.1.128/26 (güvenlik),
• 192.168.1.192/26 (ziyaretçi Wi-Fi)

diye 4 parçaya bölebilirsin. Her biri subnet olur.

Subnet mask kullanarak bu bölmeleri yaparız: 255.255.255.0 gibi değerler bu işin matematiksel yüzüdür.

3. CIDR Nedir? (IP Adresleme Standardı)

CIDR, IP adreslemenin daha esnek hale gelmesini sağlayan bir sistemdir. 1993’te standart IP sınıflarının yerini almak için getirilmiştir.

CIDR Notasyonu Nasıldır?

CIDR, IP adresinin hemen yanına “/” ile yazılan bir sayıdan oluşur. Örneğin:

• 192.168.1.0/24
• 10.0.0.0/8
• 172.16.0.0/16

Bu sayı, IP adresinin ağ kısmının kaç bit olduğunu gösterir. Geri kalan bitler ise o ağdaki cihazlar (hostlar) içindir.

4. CIDR ile Subnet Aynı Şey mi?

Hayır canım, CIDR bir gösterim biçimi, subnet ise bir yapıdır.

🔍 İşin püf noktası:

• CIDR, bir IP bloğunun nasıl tanımlandığını gösterir.
• Subnet, o IP bloğunu küçük parçalara bölerek oluşturulan alt ağları temsil eder.

Yani CIDR notasyonunu “IP adresinin ağ kısmı nerede biter, cihaz kısmı nerede başlar” diye anlaman gerekir.

CIDR ifadesi subnet mask’i anlatır ama subnet mask’ten daha fazlasını yapar çünkü sınıf yapısına bağlı kalmaz.

5. CIDR ve Subnet Karşılaştırması (Basit Tablo)

6. Gerçek Hayattan Senaryolar

🌐 Küçük Bir İşletme:

Hostvera gibi bir firmadan IP bloğu kiraladın: 192.168.0.0/24

Sen bu bloğu CIDR ile tanımladın. Sonra ofisteki farklı departmanlar için alt ağlar (subnetler) oluşturdun:

• /26: 64 IP adresi (62 kullanılabilir)
• /30: 4 IP adresi (2 kullanılabilir)

CIDR sayesinde bu IP’lerin yapısını gösterdin, subnet mantığıyla da ağı parçalayıp güvenli hale getirdin. İşte fark burada netleşiyor.

7. Sonuç: CIDR mi Subnet mi Daha Önemli?

Aslında ikisi de el ele yürüyen iki yapı. CIDR, daha modern, daha esnek bir IP gösterim sistemidir. Subnet ise bu gösterimle birlikte kullanılan bir yapılandırma yöntemidir.

• CIDR olmadan IP adresleme modern internet yükünü taşıyamazdı.
• Subnet olmadan da bu ağlar karmaşaya dönüşürdü.

İkisinin farkını anlamak, özellikle ağ tasarımı, IP planlaması veya güvenlik odaklı çalışıyorsan olmazsa olmaz. Temeli sağlam atarsan, ileride daha karmaşık sistemlerde bile zorlanmazsın.

Ufak Bir Hatırlatma 💡

Eğer kendi ağını kurmayı planlıyorsan ya da işletmen için özel bir sunucu altyapısı düşünüyorsan, yakında hizmet vermeye başlayacak olan Hostvera, kullanıcı dostu panelleri ve akıllı IP yönetim araçlarıyla işini fazlasıyla kolaylaştırabilir.